Cam 3: gweld a yw’ch problem yn fath o wahaniaethu

Gallai rhywun dorri cyfraith gwahaniaethu drwy eich trin yn annheg neu’n wahanol. Mae’n gorfod bod oherwydd nodwedd warchodedig neu oherwydd eich bod wedi herio gwahaniaethu o’r blaen.

Gall rhywun eich trin yn annheg drwy:

• eich atal rhag rhentu neu brynu cartref, codi mwy arnoch chi neu gynnig contract gwaeth i chi

• ceisio eich troi allan

• eich atal rhag defnyddio cyfleusterau fel gardd gymunedol, neu ei gwneud yn fwy anodd i chi eu defnyddio

• rhoi gwasanaeth gwaeth i chi neu wrthod eich helpu, er enghraifft, cymryd mwy o amser i ymateb i’ch cais am atgyweiriadau

Efallai na fydd yn achos o wahaniaethi os yw’r person yn eich trin yn annheg neu’n wahanol am reswm nad yw’n gysylltiedig â nodwedd warchodedig. Er enghraifft, efallai y byddwch yn talu mwy o rent na’ch cymydog gan fod eich fflat fymryn mwy, nid oherwydd eich hil.

Gweld pa fath o wahaniaethu sy’n digwydd

Mae’n bwysig deall pa fath o wahaniaethu rydych chi’n ei wynebu er mwyn i chi allu penderfynu pa gamau i’w cymryd a chael y dystiolaeth iawn.

Bydd angen i chi benderfynu pa un o’r 6 math o wahaniaethu sy’n cyfateb i’ch problem – gallai fod mwy nag un. Mae’n werth ystyried hyn – gallai cael mwy i’w crybwyll os ydych chi’n cwyno neu'n cymryd camau cyfreithiol eich helpu.

• gwahaniaethu anuniongyrchol

• gwahaniaethu uniongyrchol

• aflonyddu

• methu â gwneud addasiadau rhesymol

• gwahaniaethu sy’n deillio o anabledd

• erledigaeth

Penderfynu beth i’w wneud am wahaniaethu

Mae gwahanol opsiynau yn dibynnu ar a ydych chi’n:

• cael eich troi allan – bydd angen i chi ddefnyddio cyfraith wahaniaethu i'w herio

• cael eich gwahaniaethu yn eich erbyn mewn ffordd wahanol - penderfynu pa gamau i'w cymryd